Tuesday, March 3, 2020

වසර 55 කට පෙර ඇමෙරිකාව හොට බිම ඇනගත් ”ඔපරේෂන් රෝලින් තන්ඩර්”

1965 මාර්තු 02 වෙනිදා, ඇමෙරිකානු කුප‍්‍රකට හත්වන නාවික බල ඇනිය උතුරු වියට්නාමයේ අස්සක් මුල්ලක් නෑර බෝම්බ හෙළීමට පටන් ගත්තේය.

1968 ඔක්තෝබර් 31 දක්වා වසර තුනක් පුරා දින පතාම ඇමෙරිකාව විසින් උතුරු වියට්නාමයට හෙලන ලද බෝම්බ වල ප‍්‍රමාණය ටොන් මිලියනකට අධිකය. දිනකට සාමාන්‍යයෙන් ටොන් 800 පමණ හෙලූ අතර, එල්ල කරන ලද ප‍්‍රහාර ප‍්‍රමාණය 304,000 කි.

”ඔපරේෂන් රෝලින් තන්ඩර්” යන නාමයෙන්, වියට්නාම් යුද්ධයේදී උතුරු වියට්නාමයට ගුවන් ප‍්‍රහාර එල්ල කිරීම සැලසූම් කරන ලද්දේ ”සති අටක්” කාල පරිච්ෙඡ්දයටය. නමුත් මාස 44 ක් දක්වාම පවත්වාගෙන ගියේය.

මෙහි අරමුණ වූයේ උතුරු වියට්නාමය සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ කර දැමීමය. එහි ජනයාට උතුරු වියට්නාම් පාලනය එපා කරවීමය. නමුත් අදිටන්ව, සැලසූම්සහගතව ප‍්‍රහාරවලට මුහුණ දීමට උතුරු වියට්නාමයට හැකිවිය.

උතුරු වියට්නාමය දියත් කළ ප‍්‍රතිප‍්‍රහාරවලින් බිම හෙලූ ඇමෙරිකානු ගුවන් යානා ගණන 938 කි. මරා දැමූ, අතුරුදහන් වූ හා අත්අඩංගුවට පත්වූ ඇමෙරිකානු භටයින් ගේ සංඛ්‍යාව 1084 කි.

ආරම්භයේදී උතුරු වියට්නාමය අසරණ විය. නමුත් ඉතා කෙටි කාලයකින් මු`ඵ උතුරු වියට්නාමයේ බිම් අඟලක් නෑර ආරක්ෂා කිරීමට අවශ්‍ය පියවර ගත්තේය.

සෝවියට් මිග් 21 හා මිග් 17 සහා මිසයිල උපයෝගී කරගෙන, ප‍්‍රතිප‍්‍රහාර ඇරඹීමට ගතවූයේ කෙටි කාලයකි. ඇමෙරිකාව යොදාගත් ප‍්‍රබලතම ගුවන් ප‍්‍රහාරක යානා වූ ඊ - 52, ත්‍ - 105ල ත්‍ – 4 යානා 240 ක් උතුරු වියට්නාම් ප‍්‍රහාරක යානාවලින් බිම දැමීමේදී ඔවුන්ට අහිමිවූයේ මිග් යානා 85 ක් පමණි. මහා පරිමාණ ගුවන් සටන් 268 ක් වාර්තා වී තිබින.

1975 දී, ඇමෙරිකාව දකුණු වියට්නාමයෙන් සිය හමුදා රැුගෙන පලා යන ලද අතර උතුරු - දකුණු වියට්නාමය එක්සත් විය. එ්කීය රාජ්‍යයක් බවට පත්විය.

අද, වියට්නාමය සෞභාග්‍යමත් රටක් වශයෙන් ඉදිරියට ඇවිත් තිබේ.

වියට්නාම් යුද්ධය සමයේ ප‍්‍රගතිශීලි ලෝක ප‍්‍රජාව ඔවුන් සමග අත්වැල් බැඳ ගත්තේය. අප රටේ ප‍්‍රගතිශීලි ජනයා ඇමෙරිකානු අධිරාජ්‍ය වාදයට එරෙහිව, පෙළපාලි ගියේය. රැුස්වීම් ප‍්‍රදර්ශන පවත්වනු ලැබීය. ඇමෙර්කාව සිදුකරන යුද්ධ අපරාධයන් පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කළේය.

ඇමෙරිකාව, උතුරු වියට්නාමයට බෝම්බ දමන අතර, ඔවුන්ගේ පාලනයේ පැවති දකුණු වියට්නාමයේ ජනතාවගේ මානව හිමිකම් උල්ලංඝණය කරනු ලැබීය. උග‍්‍ර මර්දනයක් පවත්වාගෙන ගියේ දකුණු වියට්නාමයේ රූකඩ හමුදා පලකයින් මගින්ය.

බෝම්බ දැමීමෙන් පමණක් නොනැවතුන ඇමෙරිකාව, සාමාන්‍ය ජනතාව ට එරෙහි  ‘‘නාපාම්’’ බෝම්බ උපයෝගී කර ගත්තේය. වගා විනාශ කිරීමට ”එ්ජන්ට් ඔරේන්ජ්” නමින් ප‍්‍රකට රසායනික අවි, යොදා ගත්තේය. හෙලිකොප්ටර් උපයෝගී කරගෙන වියට්නාම් වනාන්තරවලට හා ගොවි බිම්වලට ඉසීමෙන් වනාන්තර මෙන්ම ගොවි බිම්ද, විනාශ කර දැමීමට පියවර ගත්තේය.

”ඔපරේෂන් රෝලින් තන්ඩර්” මෙමෙයුම් කාල පරිචේඡුය තුල මිය ගිය සිවිල් වැසියන්ගේ සංඛ්‍යාව 182, 000 කි. මු`ථ වනාන්තර වලින් 18‍්‍ර ක් විනාශ විය.  

ඇමෙරිකන් යුධ බලයට වඩා අති බහුතරයක් බෞද්ධයින් වන වියට්නාම් ජාතිකයින් චිත්ත ධෛර්යට හා වියට්නාම් කොමියුනිෂ්ට් නායකයින්ගේ නායකත්වය හමුවේ ඇමෙරිකාව පරාජය පිළිගෙන පලා යෑමට පියවර ගත්තේය.

රසායනික අවි ප‍්‍රහාර හේතුවෙන් වියට්නාම් වරුන් මෙන්ම ඇමෙරිකානු යුද්ධ සෙබලූන් දහස් ගණනක් පිළිකා ඇතු`ථ වවිධ රෝග වලට භාජනය විය. ඇමෙරිකානු සෙබලූන්ට වන්දි ගෙවන ලද නමුත් මේ දක්වා වියට්නාමයේ සිදුකල විනාශයට වන්දි ගෙවා නැත.
     
1995 නොවැම්බර් 01 ඇමෙරිකාව ආර්ම්භ කළ වියට්නාම් යුද්ධය කෙළවරවුයේ 1975 නොවැම්බර් 30ය. මේ දිනයේ උතුරු වියට්නාම් හා වියට්කොං හමුදාව ඇමෙරිකානු පාලනයේ පැවැති දකුණු වියට්නාමයේ අගනුවර සයිගොන් (අද හෝචි මිං නගරය* අත්පත් කර ගනිමින් යුද්ධය නිම කළේය.

උතුරු හා දකුණු වියට්නාමයේ පමණක් නෙව ලා ඕසය හා කාම්බෝජය ආශ‍්‍රිතව සිදු කරන ලද ඇමෙරිකානු මෙහෙයුම් වලදි, ඇමෙරිකානු ගුවන් හමුදාවට අහිමිවු ගුවන් යානා ගණන 2251 බවටත්, නාවික හමුදාවට අහිමිවු හෙලිකොප්ටර් 5000 ඉක්මවු බවටත්  වාර්තා වි තිබින. 




No comments:

Post a Comment